Psorijaza kao globalni problem: Koliki je zapravo psorijaza problem i kolika je njena učestalost u svetu, ali i kod nas?

Psorijaza je hronično autoimuno oboljenje kože koje pogađa milione ljudi širom sveta. Razumevanje učestalosti psorijaze na globalnom nivou je od suštinske važnosti za razumevanje faktora rizika i uticaja sredine na razvoj bolesti. Proučavanjem medicinskih baza podataka možemo dobiti sveobuhvatan pregled psorijaze i njene učestalosti među različitim populacijama.

Prema podacima iz medicinskih baza podataka i epidemioloških studija, psorijaza je rasprostranjeno stanje širom sveta. Iako se stope pojave mogu razlikovati u različitim regionima, procenjuje se da je oko 2-3% svetske populacije pogođeno psorijazom. To znači da se milioni ljudi suočavaju s fizičkim i emocionalnim izazovima u vezi sa ovim oboljenjem.

Pojava psorijaze pokazuje regionalne varijacije koje su pod uticajem genetskih, ekoloških i životnih faktora. Studije su pokazale da su zemlje s većom prevalencijom psorijaze Sjedinjene Američke Države, Nemačka, Ujedinjeno Kraljevstvo, Australija i Švedska. S druge strane, niže stope pojave primećene su u nekim azijskim i afričkim zemljama. Iz ovih podataka se jasno vidi da je psorijaza učestalija u razvijenim zemljama, pa njen uzrok treba tražiti u načinu života.

Genetika igra značajnu ulogu u razvoju psorijaze. Porodična istorija i genetski markeri mogu povećati verovatnoću da osoba razvije ovo oboljenje. Određeni geni, kao što je HLA-Cw6, povezani su s većim rizikom od psorijaze.

Iako genetika doprinosi podložnosti za psorijazu, faktori okoline su važni okidači. Hronični stres, infekcije, pušenje, prekomerna konzumacija alkohola i određeni lekovi mogu pogoršati ili izazvati psorijazu. Naučnici i dalje istražuju složenu povezanost genetike i okoline u razvoju psorijaze.

U Evropi, psorijaza je relativno često oboljenje kože, sa varirajućim stopama ušestalosti u različitim zemljama i regionima. Iako se tačni brojevi mogu razlikovati u zavisnosti od izvora i metodologije studija, evo pregleda rasprostranjenosti psorijaze unutar Evrope:

Severna Evropa:

Zemlje u Severnoj Evropi, poput Norveške, Švedske, Finske i Danske, prijavile su više stope prevalencije psorijaze u poređenju sa drugim regionima. Studije ukazuju da se prevalencija u ovim zemljama kreće od 2% do 4% populacije, što je nešto više od globalnog proseka.

Zapadna Evropa:

U zapadnoevropskim zemljama poput Njemačke, Francuske, Velike Britanije i Holandije, procjenjuje se da su stope prevalencije psorijaze oko 1% do 3%. Ove zemlje imaju značajan teret slučajeva psorijaze zbog veće populacije.

Istočna Evropa:

Prevalencija psorijaze u istočnoevropskim zemljama poput Poljske, Mađarske i Rumunije iznosi oko 1% do 2%, slično globalnom proseku. Međutim, važno je napomenuti da podaci iz nekih istočnoevropskih zemalja mogu biti ograničeni i potrebna su daljnja istraživanja kako bi se dobili tačniji podaci.

Južna Evropa:

Zemlje u Južnoj Evropi, uključujući Italiju, Španiju, Grčku i Portugal, prijavile su varirajuće stope prevalencije. Neka istraživanja sugerišu da se prevalencija u ovim zemljama kreće od 0,5% do 2%, sa nešto nižom incidencijom u poređenju sa severnim i zapadnim evropskim zemljama.

Prevalencija psorijaze u zemljama Balkana, uključujući Srbiju, bila je tema nekoliko studija, iako se podaci mogu razlikovati. Učestalost psorijaze na Balkanu se slaže sa podacima o Zapadnoj i Istočnoj Evropi.

Zemlje Balkana:

Ograničeni broj studija je sproveden specifično o prevalenciji psorijaze u zemljama Balkana. Međutim, uopšteno se veruje da su stope prevalencije u tim zemljama slične drugim evropskim državama.

U Srbiji je prevalencija psorijaze istraživana kroz različite studije. Prijavljene stope prevalencije u Srbiji se kreću od približno 1% do 3% populacije. Ove stope su u skladu sa procijenjenim globalnim prosjekom i slične su stopama prevalencije koje se nalaze u susjednim zemljama.

Važno je napomenuti da su ove stope učestalosti procene i mogu varirati na osnovu kriterijuma koji se koriste za dijagnozu psorijaze, veličine ispitivanog uzorka i demografske populacije. Takođe, dostupnost zdravstvenih resursa i pristup lečenju mogu uticati na prijavljene stope učestalosti.

Psorijaza ostaje značajan zdravstveni problem širom Evrope, utičući na živote miliona ljudi. I dalje se radi na unparedjivanju razumevanja bolesti, podizanju svesti i lečenju ovog ozbiljnog stanja kože, a sve sa ciljem poboljšanja kvaliteta života obolelih.